Πυρηνική ενέργεια ή ενέργεια από άνθρακα ?

Εικοσιπέντε χρόνια πριν, ένα εκατομμύριο κόσμος υπέγραψε για να αποτραπεί η κατασκευή πυρηνικού σταθμού στα σύνορα του Χονγκ Κονγκ με την Κίνα, ο οποίος θα τροφοδοτούσε με ενέργεια την ευρύτερη περιοχή. Μάλιστα, ορισμένοι επιφανείς πολίτες της πόλης δεσμεύτηκαν να μεταναστεύσουν εάν πράγματι κατασκευαζόταν ο σταθμός.

Όμως, τον υλοποίησαν και όλοι αυτοί αναγκάστηκαν να το καταπιούν. Βρίσκεται σε λειτουργία από το 1993 και έκτοτε έχει λάβει λίγη προσοχή, παρόλο που βρίσκεται δίπλα στη θάλασσα και κοντά σε ένα σεισμικό ρήγμα.

Στην πραγματικότητα, πολλοί σήμερα εύχονται να υπήρχε περισσότερη πυρηνική ενέργεια, η οποία καλύπτει μόνο σε ποσοστό 15% τις τοπικές ανάγκες, αντί για την εναλλακτική επιλογή των λιγνιτικών μονάδων, οι οποίες θα υποβάθμιζαν περαιτέρω την ατμόσφαιρα του Χονγκ Κονγκ.

Οι πρόωροι θάνατοι στην πόλη λόγω της ατμοσφαιρικής ρύπανσης εκτιμώνται στους 2.800 ετησίως, ενώ ο αέρας ευθύνεται και για 90.000 νοσηλεύσεις κάθε χρόνο. Η μόλυνση έχει οδηγήσει επίσης σε μετανάστευση αρκετών επιχειρήσεων προς πιο καθαρές πόλεις όπως η Σιγκαπούρη, το Σύδνεϊ και το Τόκιο. 

Αλλά ο αέρας του Χονγκ Κονγκ είναι σχετικά καθαρός σε σχέση με τις περισσότερες πόλεις της Κίνας, άρα οι εκκλήσεις υπέρ της πυρηνικής ενέργειας βρίσκουν μεγαλύτερη απήχηση στην ενδοχώρα. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας υπολόγιζε το 2007 ότι κάθε χρόνο 600.000 Κινέζοι χάνουν τη ζωή τους πρόωρα ως αποτέλεσμα της ρύπανσης του αέρα. Τα πράγματα σήμερα δεν θεωρείται ότι είναι καλύτερα.

Κάποιοι από αυτούς τους θανάτους οφείλονται στην οικιακή καύση άνθρακα για θέρμανση και μαγείρεμα. Ένα ολοένα και αυξανόμενο μέρος τους οφείλεται στις μεταφορές. Αλλά και πάλι, υπάρχει ένας τεράστιος αριθμός θανάτων για τους οποίους ευθύνονται οι θερμικοί σταθμοί παραγωγής ενέργειας, που παράγουν και τη μεγαλύτερη ποσότητα ηλεκτρισμού στην Κίνα.

Και αυτό δεν είναι το μόνο κόστος του άνθρακα. Υπάρχει επίσης και ο αριθμός των θανάτων στην εξόρυξη του άνθρακα.

Οι μειώσεις αυτών των θανάτων είναι βεβαίως δυνατές δίχως να στραφεί η χώρα στην πυρηνική ενέργεια. Οι καθαρότεροι σταθμοί παραγωγής με την εφαρμογή σύγχρονων καθαρών τεχνολογιών αντικαθιστούν τους παλιούς. Τα κακοδιαχειριζόμενα ορυχεία αναγκάζονται να κλείσουν, μειώνοντας τον «φόρο θανάτου». Αλλά η Κίνα οφείλει να εισάγει όλο και μεγαλύτερες ποσότητες πετρελαίου και αερίου, άρα η εξάρτηση από τον άνθρακα θα συνεχιστεί στα επόμενα χρόνια.

Η ανανεώσιμη πηγή που όλοι θέλουν να αναπτυχθεί είναι τα υδροηλεκτρικά, τα οποία όμως έχουν και αυτά μειονεκτήματα. Η πλέον υποσχόμενη περιοχή για τα υδροηλεκτρικά είναι τα νοτιοδυτικά της Κίνας, εκεί όπου πηγάζουν οι ποταμοί που καταλήγουν στην Ινδία, το Βιετνάμ και τη Μιανμάρ. Αλλά η πλήρης εκμετάλλευση της υδροηλεκτρικής ενέργειας θα προκαλούσε σοβαρή ζημιά σε δεκάδες εκατομμύρια κατοίκους που ζουν κατά μήκος των ποταμών αυτών, στις κοιλάδες του Μεκόνγκ, του Σαλουίν και του Βραχμαπούτρα.

Πολύς κόσμος στην Κίνα δεν νοιάζεται για αυτό, αλλά το Πεκίνο επιθυμεί να φανεί καλός φίλος και λαμβάνει τις ανησυχίες αυτές υπόψη. Ενώ οι πυρηνικοί φόβοι δίνουν πνοή στην αιολική και ηλιακή ενέργεια, το γεγονός παραμένει ότι η επίδρασή τους είναι μικρή για τις μελλοντικές ανάγκες της Κίνας.

Βεβαίως, οι απόψεις διαφέρουν στις ανεπτυγμένες χώρες με τον καθαρό αέρα, με τη μικρή ζήτηση για ενέργεια και με την υψηλή πολιτική ευαισθητοποίηση για την πυρηνική ενέργεια. Σίγουρα θα δοθεί αυξημένη προσοχή παντού σχετικά με την ασφάλεια και την τοποθέτηση των εγκαταστάσεων αυτών.

Αλλά ακόμα και ανεπτυγμένα κράτη, όπως η Γαλλία και η Νότιος Κορέα μάλλον θα αντιμετωπίσουν την πυρηνική ενέργεια ως έναν μικρότερο κίνδυνο σε σχέση με τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και την εξάρτηση από το πετρέλαιο. Και οι άνθρωποι αυτοί που σήμερα εκφράζουν τις επιφυλάξεις τους, θα πρέπει να θυμηθούν πως μέχρι πρότινος κήρυτταν για την απειλή της Κλιματικής Αλλαγής.

Όσον αφορά την Κίνα, η ώθηση για πυρηνική ενέργεια θα μπορούσε να επιταχυνθεί, καθώς η Φουκουσίμα παρέχει μια ευκαιρία για ζύγιση των πυρηνικών κινδύνων έναντι των θανάτων από την καύση του άνθρακα.